Zasiłek pielęgnacyjny, opiekuńczy, rodzinny, zasiłek dla opiekuna, czy świadczenie pielęgnacyjne – wsparcie związane z niepełnosprawnością przyznawane przez Ośrodki Pomocy Społecznej.
- Zasiłek pielęgnacyjny – przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje niepełnosprawnemu dziecku, osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; osobie, która ukończyła 75 lat oraz także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. Prawo do powyższego świadczenia nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Zasiłek pielęgnacyjny od 01 listopada 2019 r. przysługuje w kwocie 215,84 zł miesięcznie.
- Świadczenie pielęgnacyjne – przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej matce albo ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka, osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ciąży obowiązek alimentacyjny (z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności) – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Prawo do powyższego świadczenia nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Świadczenie pielęgnacyjne od 01 stycznia 2020 r przysługuje w wysokości 1 830,00 zł miesięcznie.
- Specjalny zasiłek opiekuńczy – przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej – w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Świadczenie przyznaje się na okres zasiłkowy a ich wypłata uzależniona jest od spełnienia kryterium dochodowego w wys. 764,00 zł ( dochód rodziny osoby sprawującej opiekę i rodziny osoby wymagającej opieki). Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego. Specjalny zasiłek opiekuńczy od 01 listopada 2018 r. wynosi 620,00 zł miesięcznie.
- Zasiłek dla opiekuna – przysługuje tylko i wyłącznie osobom, które pobierały świadczenie pielęgnacyjne i utraciły do niego prawo z dniem 1 lipca 2013 r. w związku z wygaśnięciem z mocy prawa decyzji administracyjnej ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Przesłanką uzasadniającą przyznanie zasiłku dla opiekuna jest spełnienie warunków jakie uprawniały do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2012 r. Istnieje możliwość złożenia wniosku o przyznanie prawa zasiłku dla opiekuna dla osób pobierających już świadczenie jedynie w przypadku wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności dla osoby wymagającej opieki. Prawo do powyższego świadczenia nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Zasiłek dla opiekuna od 01 listopada 2018 r. wynosi 620,00 zł miesięcznie.
- W sytuacji posiadania prawa do zasiłku rodzinnego na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności przysługuje również dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego w wysokości 90,00 zł miesięcznie na dziecko do 5 roku życia i w wysokości 110,00 zł na dziecko powyżej 5 roku życia. W sytuacji gdy dziecko w rodzinie legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności obowiązuje podwyższone kryterium dochodowe tj. 764,00 zł.
