Metoda Indukcji Behawioralnej – narzędzie wspierania rodzin
Metoda Indukcji Behawioralnej – narzędzie wspierania rodzin

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach od 01.05.2016 r. realizuje projekt konkursowy „Myśląc o Rodzinie” w partnerstwie z Fundacją „Przystanek Dziecko” oraz przy współpracy ośrodków pomocy społecznej z gmin: Łopuszno, Masłów i Górno w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014 – 2020, Oś Priorytetowa 9. Wyłączenie społeczne i walka z ubóstwem, Działanie 9.2 Ułatwienie dostępu do wysokiej jakości usług społecznych i zdrowotnych, Poddziałanie 9.2.1 Rozwój wysokiej jakości usług społecznych. Oto podsumowanie działań w ramach projektu za 2017 rok. 

Okres realizacji projektu: 01.05.2016r. – 31.12.2018r.
Jego wartość: 1 481 148,00 złotych w tym, dofinansowanie: 1 365 438,00 złotych, wkład własny 115 710,00 złotych.

Cel:  Wieloaspektowe wsparcie rodziny oraz poprawa jakości funkcjonowania systemu rodzinnego, zapobieganie trwałej dezintegracji rodziny, umożliwienie rekonstrukcji oraz wzmacniania więzi rodzinnych poprzez zapewnienie kompleksowej pomocy i zindywidualizowanego podejścia do poszczególnych grup docelowych, to główne założenia projektu. Działania projektowe koncentrują się na poprawie jakości funkcjonowania systemu rodzinnego poprzez zwiększenie dostępności usług społecznych oraz wsparcia rodziny  i pieczy zastępczej. Szczególny nacisk kładziony jest na działania profilaktyczne i wspierające prowadzone przez specjalistów, ukierunkowane na ograniczenie zagrożenia umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej, bądź umożliwienie powrotu dziecka do rodziny biologicznej. 

Wsparciem zaplanowanym w ramach projektu w 2017 roku zostało objętych 414 osób zamieszkujących na terenie powiatu kieleckiego, w tym: 

  • 68 rodzin przejawiających bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego z terenu współpracujących gmin
  • 312  osób funkcjonujących w ramach rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej (dzieci umieszczone w pieczy oraz rodzice zastępczy)
  • 6 pełnoletnich wychowanków opuszczających pieczę zastępczą, objętych procesem usamodzielniania przebywających w mieszkaniach chronionych
  • 14 rodziców biologicznych, których dzieci zostały umieszczone w pieczy zastępczej
  • 4 rodziny w sytuacji kryzysowej, zmuszone do opuszczenia dotychczasowego miejsca zamieszkania w celu zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowego funkcjonowania swojego i dzieci, którym zorganizowano pobyt w mieszkaniach chronionych. 

W 2017 roku realizowano zadania przyporządkowane do poszczególnych grup docelowych.
Wsparciem w sprawach opiekuńczo-wychowawczych oraz w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego objęto 15 rodzin z gmin: Górno, Masłów i Łopuszno. 

Nadrzędnym celem było zwiększenie świadomości członków rodziny związanej z prawidłową komunikacją. Skupiono się również na wzmocnieniu relacji wewnątrzrodzinnych. Realizacja tych założeń była możliwa dzięki organizacji szeregu działań, które prowadzone były w środowisku domowym lub Centrum dla Rodzin zlokalizowanym przy ul. Okrzei 18 (piętro III, lok. 7) w Kielcach. 

Takim działaniem były m.in. konsultacje małżeńskie/mediacje, w których od początku realizacji projektu uczestniczyło 10 rodzin. Praca z rodziną polegała między innymi na analizie relacji w rodzinie oraz poszukiwaniu sposobów rozwiązywania konfliktów w małżeństwie. W okresie sprawozdawczym zrealizowano 100 godzin konsultacji. 

Kolejnym zadaniem skierowanym do tej grupy rodziców była organizacja grup wsparcia. Zadanie to realizowano do marca 2017 r. Uczestnicy skupili się na wzajemnym słuchaniu z uwzględnieniem własnych potrzeb i oczekiwań. Wymiana doświadczeń ułatwiła współpracę rodziców zmierzającą do poprawy jakości funkcjonowania systemu rodzinnego. Ostatnie spotkanie rodziców było skoncentrowane na wdrożeniu wskazówek udzielanych przez prowadzącego oraz uczestników grup wsparcia. Rodziny uczestniczące grupach wsparcia  mogły ubiegać się o zwrot kosztów dojazdu za każdy dzień obecności. Dodatkowo, na organizowanych spotkaniach zapewniano catering i opiekę nad dziećmi w bawialni.  

Proces integracji wszystkich członków rodziny realizowano poprzez organizację warsztatów manualnych prowadzonych na terenie poszczególnych gmin w okresie od lutego do marca 2017r. Trzy gminy biorące udział w projekcie: Masłów, Górno oraz Łopuszno udostępniły miejsce do organizacji zajęć. Zadaniem dzieci oraz rodziców było stworzenie koszyczków wielkanocnych oraz stroików. Wsparcia we współpracy rodziców i dzieci udzielał psycholog, który skupił się na wykorzystaniu potencjału rodziny. Prace powstawały pod czujnym okiem trenera, który pomagał we wdrażaniu nowych technik ozdabiania. Aktywnie spędzony czas wolny w gronie rodzinnym sprzyjał procesowi integracji oraz był doskonałą okazją do przekazania wartości oraz wzorów kreatywnego wykorzystania czasu. 

Dzieci z rodzin mogły korzystać także z zajęć dydaktyczno-wyrównawczych dostosowanych do indywidualnych potrzeb i zdiagnozowanych braków edukacyjnych. Zajęcia prowadzone były w miejscu zamieszkania uczestników i obejmowały pomoc w przedmiotach: j. polski, j. angielski, matematyka. Dzieci w wieku wczesnoszkolnym w przypadku problemów w nauce również mogły liczyć na pomoc nauczyciela.  
W 2017 roku zrealizowano 130 godzin zajęć dydaktyczno-wyrównawczych.  

Podczas wakacji wszyscy członkowie rodzin mieli możliwość udziału w wyjazdowych warsztat integracyjnych obejmujących diagnozę i wzmocnienie odporności na kryzysy i trudności życiowe. Celem warsztatów było przepracowanie kryzysów i problemów występujących w poszczególnych rodzinach, poprzez dokonanie diagnozy odporności na kryzys i trudne sytuacje życiowe oraz rozpoznanie czynników wzmacniających i kształtujących odporność psychiczną w celu poradzenia sobie w codziennych sytuacjach problemowych. Zaprezentowana forma wsparcia była połączeniem warsztatów dostosowanych do poszczególnych grup wiekowych, aktywnego wypoczynku i integracji rodziny prowadzącej ku pozytywnym zmianom postaw życiowych. 

Kolejną grupą docelową są osoby funkcjonujące w ramach rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz rodzice biologiczni dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej.  Grupa ta jest niezwykle liczna, obejmuje 326 osób. Działania ukierunkowane są na poprawę funkcjonowania rodzin zastępczych poprzez ułatwienie dostępu do wsparcia specjalistycznego, działań integracyjnych oraz podnoszenie kwalifikacji zastępczych. W okresie od stycznia 2017r., co najmniej raz w miesiącu organizowane są grupy wsparcia.

Rodzice biologiczni dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej uczestniczą w grupach, których nadrzędnym celem jest zwiększenie szans na odzyskanie dziecka, a także wzmacnianie poczucia własnej wartości oraz poprawa relacji z dzieckiem i rodziną zastępczą. Dodatkowym zadaniem wsparcia jest wzbudzenie motywacji do zmiany stylu życia.

Rodzice zastępczy mogą również uczestniczyć w grupach specjalnie dla nich organizowanych. Dzięki udziałowi w tym działaniu dokonuje się analizy sytuacji rodzinnej, przekazuje wskazówki ułatwiające rozwiązywanie problemów. Wymiana opinii sprzyja stworzeniu odpowiedniej atmosfery, dzięki której uczestnicy mogą efektywniej wykorzystywać informacje przekazywane przez prowadzącego zajęcia psychologa oraz przez pozostałych rodziców. 

Ponadto dla rodziców zastępczych zorganizowano w 2017 roku cykl 4 szkoleń  o tematyce: „Psychologiczne aspekty uzależnień u dzieci i młodzieży. Profilaktyka, terapia”, „Kompetencje rodzicielskie: stawianie granic, motywowanie, stosowanie wzmocnień, nagradzanie, karanie”, „Praca z dzieckiem z obniżonymi możliwościami poznawczymi oraz specyficznymi trudnościami szkolnymi” oraz „Zaburzenia opozycyjno-buntownicze u dzieci”.

W szkoleniach uczestniczyło łącznie 60 opiekunów zastępczych. Bogata oferta pomocowa dla rodzin zastępczych była realizowana również dzięki współpracy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach z Fundacją „Przystanek-Dziecko”.  Zadaniem tym zostało objętych w 2017 roku 20 rodzin spokrewnionych. Założeniem działań jest specjalistyczna oraz długofalowa pomoc wszystkim członkom rodzin zastępczych spokrewnionych i niezawodowych dla poprawy ich funkcjonowania emocjonalno-społecznego. Wsparcie realizowane było w podziale na grupy i obejmowało działania: diagnoza potrzeb rodziny, cykliczne warsztaty z rodzinami, zajęcia psychoedukacyjne obejmujące psychoedukację pedagogiczną dla dzieci, profilaktykę uzależnień, diagnozę i terapię logopedyczną, a także indywidualne rozmowy wspierające dla dzieci i opiekunów. Z rodzinami  systematycznie współpracowało sześciu specjalistów. 

Praca z rodziną jest zadaniem, które angażuje wielu specjalistów, a także koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, dla których zorganizowano superwizje. Koordynatorzy wspólnie z trenerem analizują trudności występujące w ramach współpracy  z rodzinami, w celu poprawy efektywności pracy. 

Kolejnym działaniem zaplanowanym w projekcie „Myśląc o Rodzinie” jest uruchomienie mieszkań chronionych dla 4 rodziców wychowujących dzieci w sytuacji kryzysowej oraz wsparcie osób usamodzielniających się, opuszczających pieczę zastępczą. 

W ubiegłym roku w trzech mieszkaniach chronionych przebywały cztery rodziny. Mieszkańcy mogą liczyć na pomoc pracownika socjalnego, opiekuna mieszkań oraz specjalistów świadczących poradnictwo w miejscu zamieszkania uczestników projektu oraz w Centrum dla Rodzin. Dodatkowo w ramach zadania realizowano wsparcie 4 osób usamodzielniających się, opuszczających pieczę zastępczą, w zakresie pokrycia kosztów związanych z pobytem w 2 mieszkaniach chronionych tj. opłat za media, wywóz odpadów itp.

Ostatnim zadaniem realizowanym w projekcie jest wsparcie udzielane w Centrum dla Rodzin, mieszczącym się na ul. Okrzei piętro III, pok. 7 w Kielcach.    Jest to miejsce organizacji działań profilaktycznych i udzielania pomocy doraźnej dla wszystkich rodzin i osób uczestniczących w projekcie oraz ich otoczenia.  Świadczy specjalistyczne poradnictwo: pedagogiczne, logopedyczne, prawne, zawodowe, organizuje spotkania Zespołu Interdyscyplinarnej Współpracy, warsztaty, grupy wsparcia, konsultacje  z terapeutą ds. uzależnień oraz zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci i młodzieży. Powyższe działania prowadzone były przez cały 2017 rok w godzinach dostosowanych  do indywidualnych możliwości uczestników projektu oraz w miejscu ich zamieszkania. 

W 2017 roku zrealizowano:

  • 310 godzin poradnictwa pedagogicznego;
  • 220 godzin konsultacji logopedycznych;
  • 130 godziny poradnictwa prawnego;
  • 80 godzin doradztwa zawodowego;
  • 240 godzin poradnictwa psychologicznego,
  • 160 godzin konsultacji z terapeutą ds. uzależnień;
  • 530 godzin zajęć dydaktyczno-wyrównawczych.

Dodatkowo zorganizowano 12 spotkań Zespołu Interdyscyplinarnej Współpracy  na rzecz uczestników projektu z przedstawicielami i pracownikami Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowego Urzędu Pracy, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych w Bodzentynie i Piekoszowie, Kuratorium Oświaty w Kielcach, Komendy Miejskiej Policji w Kielcach, Kuratorów Sądowych przy Sądzie Rejonowym w Kielcach oraz członków Zespołów Interdyscyplinarnych do Spraw Przeciwdziałania Przemocy z terenu powiatu kieleckiego. Spotkania organizowane były raz w miesiącu. Zaangażowanie różnych instytucji w pracę interdyscyplinarną oraz wspólne działania na grup docelowych pozwalają na zastosowanie działań komplementarnych i efektywnych. Dodatkowo wymiana informacji na temat kompetencji poszczególnych członków oraz form wsparcia i pomocy rodzinom jakiej mogą udzielić lub udzielają oni sami lub instytucje, które reprezentują pozwala na podniesienie jakości świadczonego wsparcia i wypracowanie nowych metod pracy. 

Wszystkie uczestniczące w projekcie rodziny zostały również zaproszone do udziału w pikniku z okazji dnia dziecka, który odbył się 26 maja 2017 roku. W rodzinnej integracji uczestniczyło ponad 300 osób w tym: przedstawiciele instytucji współpracujących z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach, grupa dzieci oraz rodzice sprawujący pieczę zastępczą, młodzież usamodzielniana oraz rodziny z gmin współpracujących biorące udział w projekcie „Myśląc o Rodzinie”.

Działania już zakończone utwierdzają w przekonaniu, że obszar pomocy rodzinie jest niezwykle rozległy i wymaga współpracy wielu specjalistów. Dlatego też wieloetapowa praca z rodziną jest krokiem do osiągnięcia trwałych zmian w postawach, które sprzyjają wykorzystywaniu potencjału rodzinnego.
Szczególny nacisk kładzie się na funkcjonowanie dziecka w środowisku rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym. Problemy w tych sferach mogą być konsultowane m.in. z psychologiem czy też pedagogiem. Każdy uczestnik projektu „Myśląc o Rodzinie” może otrzymać wsparcie specjalistyczne. Dalsza realizacja projektu obejmuje kontynuację wcześniejszych zadań, a także kolejne działania na rzecz pomocy rodzinom, m.in. organizację pikniku, wyjazdu integracyjnego dla 10 rodzin zastępczych, półkolonie i warsztaty z robotyki (w ferie zimowe), pogadanki i warsztaty ze specjalistami w tematyce interesującej lub ważnej w procesie wychowania i prawidłowego rozwoju dziecka.

Data opublikowania: 15 lutego 2018


Dotyczy projektu:

Projekt „Myśląc o rodzinie”